به نقل از «تسنیم»

دهمین سالگرد تجاوز نظامی به یمن؛ دورنمای حل بحران چیست؟

تاریخ انتشار: ۲ اردیبهشت ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۱۶۷۹۳۶

دهمین سالگرد تجاور نظامی عربستان و ائتلاف عربی به یمن در حالی گذشت که چشم انداز حل کامل بحران این کشور، بیش از هر زمان دیگری مبهم است. - اخبار بین الملل -

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، جنبش انصارالله با توجه به پشتوانه مردمی و توانایی نظامی و مدیریتی خود کنترل بیش از 70 درصد از سرزمین مفید و جمعیت یمن را در اختیار دارد و موفق شده است در طول این مدت امنیت و ثبات اقتصادی قابل قبولی را در مناطق تحت کنترل خود به وجود بیاورد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

گزافه نیست اگر مدعی شویم این موفقیت یکی از اصلی‌ترین زمینه‌های ورود جنبش انصارالله به نقش آفرینی منطقه‌ای و بین‌المللی در جریان طوفان الاقصی بوده است.

با این وجود به نظر می‌رسد بخش اصلی بحران یمن یعنی پایان وضعیت جنگ داخلی و رسیدن به یک توافق سیاسی بین گروه‌های سیاسی یمنی که منجر به تاسیس یک دولت فراگیر در جغرافیای یمن بشود، همچنان دور از دسترس بوده و از این رو ممکن است دستاوردهای جنبش انصارالله در معرض خطر قرار داشته باشد.

بیانیه اخیر شورای امنیت سازمان ملل در قبال یمن را می‌توان به عنوان پنجره‌ای برای بررسی وضعیت حقوقی این بحران در نظر گرفت. در این بیانیه عملیات‌های انصارالله در دریای سرخ و خلیج عدن به شدت محکوم شده و مجددا بر لزوم اجرای کامل قطعنامه 2216 (صادر شده در آوریل 2015) تاکید شده است.[1] این تاکید نشان می دهد این قطعنامه یکی از مهمترین متون حقوقی در بحران یمن است و بازخوانی آن می‌تواند برای درک بهتر نقاط گره خورده این پرونده مفید باشد.

 

قطعنامه‌ 2216 شورای امنیت سازمان ملل

این قطعنامه در آوریل 2015 و حدود سه هفته پس از آغاز تجاوز نظامی عربستان و ائتلاف عربی به یمن صادر شد و با تایید ضمنی تجاوز نظامی عربستان و ائتلاف عربی به یمن، بر چند نکته تاکید دارد:

نخست، اینکه از انصارالله درخواست می‌کند هرچه سریع‌تر صنعا و تمامی مناطق تحت کنترل خود را تخلیه کرده و تمامی سلاح‌های در اختیار خود را به دولت منصور هادی تحویل دهد.

دومین نکته مهمی که قطعنامه 2216 بر آن تاکید دارد توقف اقدامات در حیطه صلاحیت‌های دولت یمن توسط جنبش انصارالله است.

مجموعه این دو تاکید نشان می‌دهد که این قطعنامه به عنوان یک سند حقوقی به هیچ عنوان مشروعیت بین‌المللی برای انصارالله و دولت نجات ملی یمن قائل نیست و همین مسئله توانایی انصارالله برای انجام تجارت بین‌المللی، دستیابی به منابع مالی در خارج از کشور و حتی مراودات سیاسی و دیپلماتیک با دیگر کشورهای جهان را تحت الشعاع قرار داده است که به عنوان یکی از نمونه‌های آن می‌توان به اخراج سفیر انصارالله از دمشق و سپردن کنترل سفارت یمن در سوریه به دولت مورد حمایت عربستان در اکتبر 2023[2] اشاره کرد.

دیگر تاکید مهم این قطعنامه، تحریم تسلیحاتی کامل یمن است. این قطعنامه با استناد به قرار گرفتن یمن در ذیل بند هفتم منشور ملل متحد در قطعنامه‌های پیشین شورای امنیت، زیرساخت حقوقی محاصره کامل یمن به بهانه تحریم تسلیحاتی را ایجاد می‌کند و همین محاصره یکی از ابزارهای اصلی عربستان سعودی و امارات برای فشار به مردم یمن در طول تجاوز نظامی ائتلاف عربی به یمن بود.

 

تهدید برای امنیت بین‌المللی

علیرغم شهرت قطعنامه 2216 در پرونده یمن به نظر می‌رسد مهمترین قطعنامه شورای امنیت در مورد این کشور قطعنامه 2140 مصوبه فوریه 2014 باشد. این قطعنامه به صراحت و برای نخستین مرتبه یمن را به عنوان تهدیدی برای امنیت بین‌المللی شناسایی کرده و آن را ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد قرار داد. این مسئله که تا کنون در تمامی متون حقوقی شورای امنیت سازمان ملل مورد تایید و تاکید قرار گرفته است را باید مهمترین زمینه حقوقی زمینه ساز دخالت خارجی، محاصره و تحریم یمن در دهه گذشته بدانیم.

تجربه نوع استفاده غرب و آمریکا از ابزار حقوقی قطعنامه‌های شورای امنیت بر علیه عراق نشان می‌دهد غربی‌ها تحت هیچ شرایطی حاضر به کنار گذاشتن این ابزار نیستند. عراق که در سال 1990 و پس از حمله به کویت توسط شورای امنیت در ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد گنجانده شد و آمریکا و انگلستان این زیرساخت حقوقی را در سال 2003 دستمایه تجاوز نظامی به عراق قرار دادند تا ده سال پس از سقوط صدام نیز در ذیل این فصل باقی ماند و اعضای دائم شورای امنیت در سال 2013 حاضر به خارج کردن نام این کشور از ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد نشدند.[3]

 

طرح شورای همکاری خلیج فارس و گفتگوهای ملی

قطعنامه 2216 دو سند حقوقی دیگر را به عنوان اسناد حقوقی بالادستی برای حل بحران یمن به رسمیت می شناسد. پیشنهاد شورای همکاری خلیج فارس به همراه سازکار اجرایی آن در سال 2011 و مصوبات کنگره گفتگوهای ملی در سال 2014.

در سال 2011 و پس از طولانی شدن اعتراضات مردم یمن در جریان بیداری اسلامی، شورای همکاری خلیج فارس با پیشنهاد طرحی سعی کرد به این بحران خاتمه دهد. ارکان اصلی این طرح شامل کنار رفتن صالح و آغاز سازکار تدوین قانون اساسی جدید توسط دولت انتقالی بود.[4]

با کنار رفتن صالح و آغاز بکار نشست‌ گفتگوهای ملی با حضور نمایندگانی از همه احزاب، گروه‌ها و جریانات یمنی مسئله جنوب و مسئله صعده که از ابتدای دهه 90 میلادی منجر به بروز بحران‌های بزرگ و حتی جنگ‌های داخلی در این کشور شده بودند، به عنوان دو مسئله اصلی یمن مطرح شدند. جنوبی‌ها و انصارالله که  سابقه درگیری مسلحانه با دولت مرکزی را داشتند خواستار تضمین‌هایی برای عدم تکرار گذشته بودند و پس از تامین نشدن خواسته‌هایشان از این گفتگوها خارج شده و مصوبات آن را تایید نکردند.[5]

نکته مهم در مورد این دو سند اینکه در حالی که طرح شورای همکاری خلیج فارس از ابتدای 2012 تا اواسط 2014 به شکل تقریبا کامل اجرایی شد و روند مذاکرات گفتگوهای ملی و تصویب نتایج آن نیز پیگیری شد، ولی شورای امینت در ابتدای سال 2014 و دو سال پس از پیگیری روندهای مورد تایید خود در طرح شورای همکاری خلیج فارس؛ یمن را به عنوان تهدید امنیت بین‌المللی شناسایی کرده و ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد قرار داد.

 

مسیر سوم

با ورود انصارالله به درگیری مستقیم با آمریکا و رژیم صهیونیستی در جریان طوفان الاقصی به نظر می‌رسد باید منتظر موج جدیدی از تلاش‌های سیاسی و میدانی غربی‌ها برای مهار انصارالله باشیم. با توجه به موجود بودن زیرساخت‌های حقوقی تحریم و محاصره یمن، ادعای واهی انگلستان و آمریکا در مورد ورود کشتی‌های ایرانی و تکرار ادعای اثبات نشده انتقال سلاح به بندر الحدیده بدون موافقت دولت عدن در نشست چهاردهم مارس این شورا [6] می‌تواند به عنوان مقدمه‌ای برای بازگرداندن فشار محاصره به شمال یمن مورد استفاده قرار گیرد.

تجربه محور مقاومت اثبات کرده غرب همواره زیرساخت‌های حقوقی را به عنوان اهرم فشاری بر علیه رقبای خود به کار بسته است و به هیچ وجه حاضر به دست کشیدن از آنها نیست. ضمن این که غربی‌ها و در راس آنها آمریکا و انگلیس حتی دفاع مردم یمن از حق مشروع مردم فلسطین را تحمل نکرده و مستقیماً علیه یمن دست به اقدام نظامی زده‌اند.

الگوی مذاکرات سیاسی مانند آنچه در برجام گذشت و یا حتی تثبیت دولت در مدل سوریه و تحریم‌های سزار علیه دولت بشار اسد در سوریه نشان می‌دهد که برای شکستن فشار این تحریم‌ها باید مسیر سومی را در پیش گرفت.

نویسنده: احمد حاجی صادقیان، کارشناس مسائل یمن

 

[1] . ر.ک

https://press.un.org/en/2024/sc15631.doc.htm

[2] https://english.aawsat.com/arab-world/4602651-syria-returns-yemeni-embassy-damascus-legitimate-gov%E2%80%99t

[3] https://www.iraqiembassy.us/article/un-security-council-votes-to-remove-iraq-from-chapter-vii-sanctions

[4] ر.ک

https://yemen-nic.info/sectors/politics/trans/initiative.php

[5] https://www.aljazeera.net/news/2013/10/10/الحوثیون-و-الحراک-یعرقلون-الحوار

[6] https://www.securitycouncilreport.org/monthly-forecast/2024-04/yemen-65.php

منبع: تسنیم

کلیدواژه: اخبار عربستان سعودی آخرین تحولات یمن شورای انتقالی یمن انصارالله یمن یمن اخبار عربستان سعودی آخرین تحولات یمن شورای انتقالی یمن انصارالله یمن یمن ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد شورای همکاری خلیج فارس ائتلاف عربی به یمن جنبش انصارالله گفتگوهای ملی شورای امنیت تجاوز نظامی نشان می دهد قطعنامه 2216

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۱۶۷۹۳۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

لحظه اصابت پهپاد انتحاری ارتش یمن به کشتی اسرائیلی+ فیلم/ مخالفت وزیرخارجه انگلیس به تروریستی اعلام کردن سپاه/ هشدار مهم انصارالله به آمریکا درباره حمله به یمن/ حمله جنگنده‌های آمریکایی و انگلیسی به یمن

بین الملل تابناک: لحظه اصابت پهپاد انتحاری ارتش یمن به کشتی اسرائیلی، مخالفت وزیرخارجه انگلیس به تروریستی اعلام کردن سپاه، هشدار مهم انصارالله به آمریکا درباره حمله به یمن، حمله جنگنده‌های آمریکایی و انگلیسی به یمن و آغاز آزمایش بزرگترین ناو هواپیمابر چین از مهم ترین خبرها و رویدادهای منطقه ای و بین المللی در 24 ساعت گذشته بوده اند.

لحظه اصابت پهپاد انتحاری ارتش یمن به کشتی اسرائیلی+ فیلم

نیروهای مسلح یمن سه شنبه شب لحظه حمله به کشتی سیکلادیس (CYCLADES) را منتشر کرد.

این کشتی که عازم بنادر فلسطینی اشغالی بود، با چندین فروند پهپاد در دریای سرخ و بامداد امروز هدف حمله قرار گرفت.

در همین راستا، یحیی سریع سخنگوی نیروهای مسلح یمن بامداد سه شنبه با تأیید حمله به کشتی عازم سرزمین های اشغالی گفت: علیه کشتی‌های جنگی دشمن در دریای سرخ از جمله ۲ ناوشکن آمریکایی، با تعدادی پهپاد عملیات نظامی انجام دادیم.

وی با بیان اینکه این عملیات موفقیت آمیز بود، افزود: نیروی دریایی، موشکی و نیروی هوایی ما عملیات مشترکی را علیه کشتی سیکلادیس (CYCLADES) در دریای سرخ انجام دادند و ضربه دقیق بود.

سخنگوی نیروهای مسلح یمن، اضافه کرد: هدف قرار دادن کشتی سیکلادیس پس از آن صورت گرفت که این کشتی در ۲۱ آوریل (۲ اردیبهشت) عازم بندر ام‌الرشراش (ایلات اشغالی) با استفاده از روشی فریبنده و استتار با ادعای اعزام به بندری دیگر، شده بود.

سریع همچنین گفت: ما با تعدادی پهپاد کشتی اسرائیلی اِم‌اس‌سی اوریون (MSC ORION) را در اقیانوس هند هدف قرار دادیم.

وی افزود: ما با حمایت مردم بزرگمان و مردم آزاده امت اسلامی به عملیات نظامی خود در حمایت از مردم مظلوم فلسطین و دفاع از یمن عزیز ادامه می‌دهیم.

سخنگوی نیروهای مسلح یمن در پایان تاکید کرد که عملیات این کشور تنها با برداشتن محاصره غزه و توقف تجاوز نظامی به مردم فلسطین در این باریکه، متوقف خواهد شد.

مخالفت وزیرخارجه انگلیس به تروریستی اعلام کردن سپاه

وزیر امور خارجه انگلیس با هشدار درباره پیامدهای قرار دادن نام سپاه پاسداران در فهرست تروریستی این کشور برای روابط دیپلماتیک لندن با تهران، گفت که این اقدام به نفع انگلیس نیست.

در پی برخی درخواست‌های ضدایرانی برای قرار دادن نام سپاه پاسداران ایران در فهرست تروریستی کشورهای اروپایی، "جیمز کامرون" وزیر امور خارجه انگلیس گفت که تحریم‌های فعلی علیه این شاخه نظامی ایران کفایت می‌کند و اقدام یاد شده مانع گفت‌وگوی تهران و لندن از کانال‌های دیپلماتیک و تضعیف جایگاه انگلیس خواهد شد.

شبکه اسکای‌نیوز در این باره گزارش داد: کامرون با حضور در کمیته دفاعی و روابط خارجی مجلس اعیان انگلیس گفت که تروریستی اعلام کردن سپاه پاسداران ایران ضرورتی ندارد و وضعیت فعلی که کلیت این گروه در آن تحت تحریم است، کفایت می‌کند.

کامرون به این کمیته گفت: تمامی کارهایی که باید برای فشار آوردن به ایران انجام دهیم و با آن اطمینان داشته باشیم که هر جایی که اقدامی غیرقانونی انجام دادند، علیه آن‌ها اقدام کنیم، به واسطه مقررات تحریمی‌ای که آن را تقویت کرده‌ایم، پابرجا است.

او گفت: ما کلیت سپاه پاسداران ایران را تحریم کرده‌ایم. وقتی از نهادهای قضایی، پلیس و اطلاعاتی می‌پرسم که آیا این کار اضافی برای اقدام علیه این افراد هنگام انجام دادن کارهایی که مورد تاییدمان نیست، نیاز است یا نه، پاسخشان منفی است.

وزیر امور خارجه انگلیس با هشدار درباره پیامدهای این اقدام برای روابط دیپلماتیک ایران و انگلیس گفت: در واقع، این نوع محکومیت باعث پایان دادن به روابط دیپلماتیک خواهد شد و این در حالی است که ما همین حالا هم روابط دیپلماتیک مختصری داریم و من به عنوان کسی که مکالمات زیادی با وزیر امور خارجه ایران داشته است، می‌گویم که ما الان واقعا امکان داشتن این مکالمه را داریم.

او ادامه داد: وقتی قرار است برای گسترش درگیری‌ها تلاش کنیم، وقتی قرار است پیام مستقیمی به ایران منتقل کنیم، می‌خواهم خودم کسی باشم که این مکالمه را انجام می‌دهد. نمی‌خواهم به همتای فرانسوی‌ام زنگ بزنم و بگویم "ممکن است این پیام را به ایرانی‌ها منتقل کنی؟"

کامرون گفت: فکر می‌کنم این به نفع بریتانیا نیست و باعث تقویت رویرکردمان نمی‌شود، بلکه آن را تضعیف می‌کند.

او همچنین مدعی شد که مقامات ایران گاهی برای تفسیر کردن پیام کشورهایی که با آن‌ها روابط دیپلماتیک ندارند، با او تماس می‌گیرند و می‌پرسند "از نظر شما معنای این چه می‌تواند باشد؟"

کامرون با این ادعا می‌گوید که به همین دلیل مایل است خود با همتایان ایرانی‌اش گفت‌وگو کند.

هشدار مهم انصارالله به آمریکا درباره حمله به یمن

جنبش انصارالله یمن به آمریکا درباره هرگونه اقدام برای تشدید تنش علیه یمن هشدار داده و تاکید کرد که انصارالله انباری از سلاح‌های بازدارنده ویژه در اختیار دارد.

 «محمد علی الحوثی» عضو شورای سیاسی جنبش انصارالله یمن در پلتفرم «ایکس» به آمریکا درباره هرگونه اقدام نظامی علیه یمن هشدار داد و تاکید کرد که این جنبش زرادخانه بزرگی از سلاح‌های بازدارنده ویژه در اختیار دارد.

محمدعلی الحوثی در ادامه نوشت: با آتش بازی نکنید، تمام آنچه از انبار استراتژیک سلاح‌های بازدارنده یمن انتظار دارید، این است این انبار چه از نظر کمی و چه از نظر کیفی بسیار بسیار بسیار بزرگتر از حد تصور شما است.

 پیش از این «مهدی المشاط» رئیس شورای عالی سیاسی یمن نیز به آمریکا درباره هرگونه تشدید تنش هشدار داده و این کشور را تهدید کرد عامل پیامدهای هیچ‌گونه تنشی در مرزهای یمن نباشد.

المشاط گفت: مقدمات مشکوک موجود برای منصرف کردن یمن و تضعیف نقش موثر آن در دفاع از فلسطین به شکست ختم خواهد شد.

حمله جنگنده‌های آمریکایی و انگلیسی به یمن

 هواپیماهای جنگی آمریکا و انگلیس منطقه «رأس عیسی» در بخش الصلیف واقع در استان الحدیده در غرب یمن را بمباران کردند.

هنوز جزییات این حمله مخابره نشده است اما روزنامه الاخبار لبنان روز (سه‌شنبه) به نقل از منابع نظامی در صنعا گزارش داد که آمریکا در حال آماده شدن برای تجاوز هوایی گسترده به یمن به منظور پشتیبانی از حمله زمینی گروه‌های وابسته به امارات متحده عربی در چند جبهه است.

بر اساس این گزارش، تحرکات در جبهه‌های میدانی در استان‌هایی مانند تعز و لحج و تحرکات رصد شده آمریکایی‌ها در منطقه در ۴۸ ساعت گذشته، همگی نشان از آمادگی آمریکا برای تجاوز گسترده نظامی به خاک یمن با مشارکت کشورهای عربی دارد.

آغاز آزمایش بزرگترین ناو هواپیمابر چین

رسانه‌های چین چهارشنبه گزارش دادند که آزمایش‌های دریایی تازه‌ترین و بزرگترین ناو هواپیمابر این کشور به نام «فوجیان» آغاز شد.

شینهوا نوشت که فوجیان حدود ساعت هشت صبح به وقت محلی لنگرگاه «جیاننان» در شانگهای را ترک کرد.

شینهوا افزود که در این آزمایش «ثبات و قابلیت توان رانشی و سامانه‌های الکترونیکی» فوجیان سنجیده خواهد شد.

فوجیان پس از «لیائونینگ» و «شاندونگ» سومین ناو هواپیمابر چین و بزرگترین کشتی نیروی دریایی این کشور است.

ناو هواپیمابر فوجیان که برای اولین بار در ژوئن ۲۰۲۲ (خرداد- تیر ۱۴۰۱) از آن رونمایی شد، کاملا به صورت داخلی طراحی و ساخته شده است.

این ناو هواپیمابر بزرگتر و به لحاظ فناوری پیشرفته‌تر از شاندونگ (رونمایی شده در ۲۰۱۹) و لیائونینگ است که چین در سال ۱۹۹۸ از اوکراین خرید و آن را بازطراحی کرد

به غیر از ناوهای هواپیمابر کلاس فورد (یک کلاس جدید از ناوهای هسته‌ای توسعه یافته برای نیروی دریایی آمریکا)، فوجیان تنها ناو هواپیمابر در جهان خواهد بود که مجهز به آخرین سامانه الکترومغناطیسی پرتاب هواپیما است.